شناسایی QTLهای پیوسته با ارتفاع بوته و زمان رسیدگی در برنج

هدف از این تحقیق، شناسایی نشانگرهای ریزماهواره (SSR) و AFLP پیوسته با صفات ارتفاع بوته و زمان رسیدگی در یک جمعیت 188 فردی F2:3 حاصل از تلاقی ارقام برنج بینام و کادوس به منظور استفاده از آنها در برنامه‌های انتخاب به کمک نشانگر و هرمی نمودن ژن‌ها (QTL‌ها) برای کاهش ارتفاع بوته و زمان رسیدگی در نتاج حاصل بود که در سال 1388 در دانشکده کشاورزی دانشگاه گیلان اجرا شد. از بین نشانگرهای SSR و AFLPمورد استفاده در این تحقیق، تعداد 61 نشانگر SSR و 74 نشانگر AFLP، چندشکلی خوبی در بین والدین نشان دادند که برای تهیه نقشه پیوستگی جمعیت مورد استفاده قرار گرفتند. نقشه حاصل، 4/1786 سانتی‌مورگان از ژنوم برنج را پوشش داد و فاصله متوسط هر دو نشانگر مجاور از یکدیگر 06/14 سانتی‌مـورگان بود. با استفاده از روش مکان‌یابی فاصله‌ای مرکب، برای ارتفاع بوته، پنج QTL روی کروموزوم‌های 3، 7، 9، 10و 11 و برای روز تا رسیدگی کامل نیز دو QTL بر روی کروموزوم‌های 6 و 7 شناسایی شدند. این QTLها در مجموع به ترتیب 8/62 درصد و 9/23 درصد از تنوع فنوتیپی این دو صفت را پوشش دادند. از میان QTLهای شناسایی شده، qPH-3 (در فاصله بین نشانگرهای P36-M42-3_RM232) و qPH-10 (در فاصله بین نشانگرهای RM147_P77-M62-4) برای ارتفاع بوته و qMD-6 (در فاصله بین نشانگرهای RM314_P51-M74-4) برای روز تا رسیدگی کامل، به‌ترتیب با فاصله 5/5، 7/19 و 8/0 سانتی‌مورگان از نزدیک‌ترین نشانگر و 16/17، 47/15 و 71/15 درصد از تنوع فنوتیپی صفات مربوطه را کنترل کردند و به‌ عنوانQTL های موثر و نسبتاً بزرگ‌اثر ارتفاع بوته و زمان رسیدگی شناسایی شدند. نتایج این تحقیق نشان داد که می‌توان از سه QTL فوق برای هرمی‌کردن ژن‌ها یا از نشانگرهای پیوسته با آنها برای استفاده در برنامه‌های انتخاب به کمک نشانگر به منظور انتخاب لاین‌های پاکوتاه و زودرس در لاین‌های در حال تفرق برنج مورد مطالعه، استفاده نمود.